Fistula Και Μόσχευμα Αιμοκάθαρσης

Fistula (φίστουλα): Τι είναι;

Η fistula (φίστουλα) στο χέρι είναι στην ουσία μια φλέβα η οποία έχει δημιουργηθεί τεχνητά για την αιμοκάθαρση νεφροπαθών ασθενών. Πρόκειται για την αναστόμωση (συρραφή) μιας περιφερικής φλέβας του άνω άκρου (χέρι) με μια περιφερική αρτηρία. Μπορεί να γίνει και στα δύο άνω άκρα κατά την κρίση και εκτίμηση του θεράποντα αγγειοχειρουργού. 

Η fistula μπορεί να είναι χειρουργική, να απαιτείται δηλαδή χειρουργική επέμβαση για τη δημιουργία της, ή ενδαγγειακή (διαδερμική), κατά την οποία δεν χρειάζεται χειρουργείο αλλά παρακέντηση με βελόνα μέσα από το δέρμα.

 
 

Αγγειακή πρόσβαση - Διαδικασία

Η αγγειακή προσπέλαση, όπως μπορεί να ονομαστεί αλλιώς η φίστουλα, προκειμένου να δημιουργηθεί, εφόσον είναι χειρουργική, χρειάζεται την εφαρμογή αναισθησίας (συνήθως τοπικής) και τη διενέργεια μιας μικρής τομής εκεί όπου αυτή θα γίνει. Αφού βρεθούν τα κατάλληλα αγγεία και ετοιμαστούν, η αρτηρία συρράπτεται με τη φλέβα και δημιουργείται η φίστουλα. Τέλος, ο χειρουργός κλείνει την τομή με ράμματα. Αν πρόκειται για ενδαγγειακή fistula, δεν απαιτείται τομή, αλλά απλή παρακέντηση με μια βελόνα διά του δέρματος του ασθενή. Για τη δημιουργία της γίνεται χρήση ειδικών συσκευών, οι οποίες εισάγονται μέσω του δέρματος στη φλέβα και την αρτηρία μέσω καθετήρων και συρμάτων τα οποία θα ενώσουν τα αγγεία. Η φίστουλα είναι έτοιμη όταν διακρίνεται κάτω από το δέρμα, οπότε είναι έτοιμη για να ξεκινήσει η διαδικασία της αιμοκάθαρσης.

Αιμοκάθαρση με fistula

Η αιμοκάθαρση με φίστουλα προτείνεται σε νεφροπαθείς ασθενείς χάρη σε μια σειρά από πλεονεκτήματα για τα οποία θα μιλήσουμε στη συνέχεια. Διενεργείται από εξειδικευμένους νοσηλευτές που παρακεντούν τη fistula, όταν αυτή πια έχει ωριμάσει, με μια βελόνα η οποία συνδέεται με ένα σωληνάκι που θα οδηγήσει το αίμα στο μηχάνημα του τεχνητού νεφρού, το οποίο χρησιμοποιείται για την αιμοκάθαρση. Στο μηχάνημα αυτό το αίμα καθαρίζεται από τις βλαβερές και άχρηστες ουσίες περνώντας από ειδικά φίλτρα. Αφού καθαριστεί, γίνεται μια ακόμα παρακέντηση με βελόνα προς τη φίστουλα, ώστε το καθαρό πλέον αίμα να επιστρέψει στον οργανισμό του ασθενή. Μετά το τέλος της αιμοκάθαρσης, γίνεται αφαίρεση των βελόνων από τη fistula και πιέζονται ελαφρώς τα σημεία όπου έγιναν οι παρακεντήσεις.

Κατάλληλα σημεία χεριού

Συνήθως αναστομώνεται η κερκιδική αρτηρία με την κεφαλική φλέβα στο ύψος του καρπού και, αν τα αγγεία αυτά δεν είναι κατάλληλα, γίνεται αναστόμωση της βραχιονίου αρτηρίας με την κεφαλική φλέβα στο ύψος του αγκώνα. Σε περίπτωση που τα αγγεία στα σημεία αυτά κριθούν ως ακατάλληλα, μπορεί να δημιουργηθούν οι παρακάτω φίστουλες: 

  • κερκιδο-βασιλικές
  • βραχιονο-βασιλικές (στο αντιβράχιο)
  • ωλενιο-βασιλικές
  • βραχιονο-βασιλικές (στον βραχίονα)
  • βραχιονο-βραχιόνιες

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα - Επιπλοκές

Η φίστουλα έχει μερικά πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα, τα οποία την καθιστούν την πρώτη επιλογή για νεφροπαθείς ασθενείς. Το γεγονός ότι η πιθανότητα να σημειωθούν επιπλοκές, όπως η θρόμβωση, η αιμορραγία και οι λοιμώξεις, μειώνεται στο ελάχιστο και το ότι μπορεί να διατηρηθεί για πολλά χρόνια αποτελούν τα δύο βασικά της πλεονεκτήματα. Αν πρόκειται για ενδαγγειακή fistula, σημειώνεται επιπλέον ότι δεν απαιτείται τομή.


Αναφορικά με τα μειονεκτήματά της, σε αυτά περιλαμβάνεται το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα που απαιτείται για την ωρίμανσή της (συνήθως γύρω στους 3 μήνες), συγκριτικά με το μόσχευμα. Ωστόσο, η ωρίμανση της ενδαγγειακής είναι πιο άμεση από αυτή της χειρουργικής. Είναι σημαντικό να σημειωθεί και ότι η πιθανότητα δημιουργίας ανευρυσμάτων εξαιτίας της διεύρυνσής της είναι σχετικά αυξημένη.

Αιμοκάθαρση με μόσχευμα

Η αιμοκάθαρση με μόσχευμα χρησιμοποιείται στην περίπτωση που τα αγγεία του ασθενή δεν είναι κατάλληλα για fistula. Το ειδικό συνθετικό μόσχευμα, το οποίο χρησιμοποιείται, συρράβεται στη βραχιόνιο αρτηρία και σε μια μεγάλης διαμέτρου φλέβα, όπως είναι η βασιλική ή η μασχαλιαία φλέβα.

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα - Επιπλοκές

Το μόσχευμα παρουσιάζει μια σειρά από πλεονεκτήματα, με πιο βασικό το γεγονός ότι, συγκριτικά με τη φίστουλα, το μόσχευμα ωριμάζει πολύ πιο γρήγορα (το πολύ μέσα σε έναν μήνα συνήθως), οπότε η διαδικασία της αιμοκάθαρσης νεφροπαθών μπορεί να ξεκινήσει πολύ άμεσα.

Ποιο το κόστος των θεραπειών

Το κόστος για κάθε θεραπεία, αν πρόκειται δηλαδή για fistula ή μόσχευμα, είναι διαφορετικό. Επιπλέον, οι ανάγκες ενός ασθενή δεν είναι ίδιες με εκείνες κάποιου άλλου. Συνεπώς, η τελική τιμή μιας θεραπείας διαμορφώνεται βάσει μιας σειράς παραγόντων για τους οποίους ο γιατρός φροντίζει πάντα να ενημερώνει τον ασθενή.

Προτεινόμενες ενέργειες για προστασία πρόσβασης

Προκειμένου να προστατευθεί η πρόσβαση, είτε πρόκειται για φίστουλα είτε για μόσχευμα, συστήνεται στον ασθενή να: 

  • ελέγχει τακτικά μέσα στη μέρα ότι αυτή λειτουργεί κανονικά
  • ελέγχει για τυχόν αιμορραγία, ερυθρότητα ή πρήξιμο μετά την αιμοκάθαρση
  • αποφεύγει να σηκώνει βάρος με το χέρι στο οποίο έχει δημιουργηθεί η προσπέλαση
  • μην εφαρμόζει λοσιόν και κρέμες στο σημείο όπου βρίσκεται η πρόσβαση
  • προσέχει να μην ασκείται πίεση στο σημείο της φίστουλας ή του μοσχεύματος από ρούχα ή κοσμήματα, καθώς και να μην κοιμάται από αυτή τη μεριά 
  • μην επιτρέπει τη μέτρηση της πίεσης, της λήψης αίματος για εξετάσεις ή της διενέργειας ενδοφλέβιας ένεσης στο χέρι με την προσπέλαση
  • διατηρεί πάντα καθαρό το σημείο της φίστουλας ή του μοσχεύματος

Ο αγγειολόγος-αγγειοχειρουργός Γεώργιος Ι. Ρόκας βρίσκεται στη διάθεσή σας για να σας ενημερώσει λεπτομερώς αναφορικά με το τι είναι η φίστουλα στο χέρι και το μόσχευμα αιμοκάθαρσης, καθώς και οι καθετήρες αιμοκάθαρσης αλλά και σχετικά με ό,τι είναι χρήσιμο να γνωρίζετε για τη Χειρουργική νεφροπαθών. Επικοινωνήστε μαζί του μέσω τηλεφώνου και κλείστε το ραντεβού σας σε Αθήνα, Ρόδο, Λαμία ή Λάρισα. Ο ιατρός χειρουργεί στο Νοσοκομείο Metropolitan Αθήνας, στη Λαμία και στη Λάρισα χειρουργεί στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας και στο νησί της Ρόδου στο EUROMEDICA Ρόδου.

Αγγειολόγος αγγειοχειρουργός Αθήνα – Αγγειολόγος αγγειοχειρουργός Ρόδο – Αγγειολόγος Αγγειοχειρουργός Λαμία – Αγγειολόγος αγγειοχειρουργός Λάρισα

Υπηρεσίες