Αθηροσκλήρωση
Η αθηροσκλήρωση είναι μια χρόνια πάθηση κατά την οποία προκαλείται βλάβη στις μεγάλες και μεσαίου μεγέθους αρτηρίες από τα λιπίδια που υπάρχουν στα τοιχώματά τους. Τα λιπίδια (ένα από αυτά είναι η LDL χοληστερόλη) βρίσκονται στο αίμα, συσσωρεύονται στα τοιχώματα των αρτηριών με την πάροδο του χρόνου και τις στενεύουν.
Είναι Σημαντική η Έγκαιρη Διάγνωση από Εξειδικευμένο Ιατρό
Συμπτώματα
Το πότε θα εκδηλωθούν συμπτώματα σε κάποιον ασθενή, εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, οι οποίοι ονομάζονται και παράγοντες κινδύνου και είναι οι παρακάτω:
- Οικογενειακό ιστορικό
- Παχυσαρκία
- Διατροφή πλούσια σε ζωικά λίπη
- Αυξημένη «η κακή» χοληστερόλη και ελαττωμένη «η καλή»
- Αυξημένα τριγλυκερίδια
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Κάπνισμα, καθιστική ζωή, έλλειψη άσκησης
- Μεγάλη ηλικία
Σαν συνέπεια της στένωσης των αρτηριών, παρουσιάζεται ανεπάρκεια στην παροχή αίματος και οξυγόνου στους ιστούς, με αποτέλεσμα την εμφάνιση συμπτωμάτων που διαφέρουν ανά περίπτωση ανάλογα με την αρτηρία που αποφράσσεται. Παράδειγμα:
Παρενέργειες όπως στηθάγχη ή έμφραγμα του μυοκαρδίου μπορεί να εμφανιστούν στις στεφανιαίες αρτηρίες, οι οποίες τροφοδοτούν με αίμα την καρδιά.
Οι καρωτίδες αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα το κεφάλι, πιο συνηθισμένη συνέπεια μιας απόφραξης αυτών είναι ζάλη, πονοκέφαλος, σύντομη απώλεια όρασης, εγκεφαλικό επεισόδιο κ.λπ.
Στις λαγόνιες αρτηρίες, οι οποίες τροφοδοτούν με αίμα τα πόδια, μπορεί να εμφανιστεί πόνος κατά το περπάτημα. Σε σοβαρές περιπτώσεις, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε γάγγραινα.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση της αγγειακής νόσου περιλαμβάνει τόσο την εξέταση του ασθενούς από τον αγγειοχειρουργό όσο και άλλες απεικονιστικές εξετάσεις.
Αντικειμενική εξέταση
Ο αγγειοχειρουργός ψηλαφεί (αισθάνεται), ακούει και εξετάζει τον ασθενή για ενδείξεις στένωσης των αρτηριών.
Απεικονιστικές εξετάσεις
Triplex αγγείων: είναι μια έγχρωμη υπερηχογραφική εξέταση που βοηθά τον αγγειοχειρουργό να αξιολογήσει την κατάσταση των αγγείων και τη βατότητά τους. Του επιτρέπει να εντοπίσει το σημείο απόφραξης μιας αρτηρίας και στη συνέχεια να προχωρήσει σε άλλες απεικονιστικές εξετάσεις.
Η μαγνητική αγγειογραφία: είναι μια πιο λεπτομερής εξέταση από το triplex, παρέχοντας πληροφορίες σχετικά με τη βατότητα των αγγείων, το μέγεθος της απόφραξης και τη γενική ανατομική δομή των αγγείων.
Η αξονική αγγειογραφία: είναι μια πολύ χρήσιμη εξέταση, ιδίως με τους σύγχρονους αξονικούς τομογράφους που δίνουν πολύ σημαντικές πληροφορίες σε περιπτώσεις ανευρυσμάτων και των μεγάλων αγγείων του σώματος.
Η ψηφιακή αγγειογραφία: είναι μια διαδικασία κατά την οποία χρησιμοποιείται ενδοαρτηριακή έγχυση σκιαγραφικού για να μπορέσει ο αγγειοχειρουργός να δει κατά τη στιγμή της έγχυσης τη βατότητα (ανοιχτότητα) και την κατάσταση των αγγείων. Η ψηφιακή αγγειογραφία εξακολουθεί να αποτελεί την καλύτερη απεικονιστική μέθοδο για την εξέταση των αγγείων του σώματος, ιδίως πριν από τη χειρουργική επέμβαση.
Αθηροσκλήρωση: Συντηρητική και Χειρουργική Θεραπεία
Η αθηροσκλήρωση μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά, αλλά συνήθως απαιτείται χειρουργική επέμβαση.
Η συντηρητική θεραπεία
Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει σωματική άσκηση και άλλα μέτρα για τον έλεγχο των λιπιδίων του αίματος, όπως αντιαιμοπεταλιακούς παράγοντες ή αγγειοδιασταλτικά.
Η χειρουργική θεραπεία
Η χειρουργική θεραπεία της αθηροσκλήρωσης πραγματοποιείται συνήθως εάν και εφόσον η νόσος διαγνωστεί νωρίς, επιτρέποντας στον αγγειοχειρουργό να παρέμβει. Ευτυχώς, υπάρχουν σήμερα λίγες περιπτώσεις όπου είτε η καθυστερημένη διάγνωση είτε η λανθασμένη θεραπεία αποτρέπει την επέμβαση.
Η χειρουργική θεραπεία περιλαμβάνει την αγγειοπλαστική των αρτηριών και τη διενέργεια παράκαμψης (by pass).
Η καλύτερη θεραπεία για έναν ασθενή θα εξαρτηθεί από την εξέταση του ασθενούς από τον αγγειοχειρουργό και τις διαγνωστικές εξετάσεις του.
Θεραπεία αρτηριοπάθειας των άκρων
Η περιφερική αρτηριοπάθεια ή περιφερική αρτηριακή νόσος προκαλείται από την εμφάνιση αθηρωματικής πλάκας στο τοίχωμα των αρτηριών των άκρων, με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της παροχής αίματος στα κάτω άκρα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα όπως ο πόνος και η αδυναμία βάδισης, καθώς και σε κλινικές εκδηλώσεις όπως η γάγγραινα.
Αρτηριακό by pass - Αρτηριακή παράκαμψη
Όταν μια αρτηρία των κάτω άκρων αποφράσσεται και δεν μπορεί να περάσει αίμα από τον αυλό της και το παράπλευρο δίκτυο δεν επαρκεί για την αιμάτωση του άκρου, τότε ένας αγγειοχειρουργός πρέπει να παρέμβει και να παρακάμψει την απόφραξη επιτρέποντας καλή παροχή αίματος στο άκρο περιφερικότερα της απόφραξης.
Αυτό μπορεί να γίνει είτε με τη χρήση φλεβικού μοσχεύματος από τη φλέβα του ίδιου του ασθενούς – και συνήθως από το ίδιο το άκρο του ασθενούς – είτε με τη χρήση ειδικού συμβατού συνθετικού μοσχεύματος, συνήθως PTFE (πολυτετραφθοροαιθυλένιο) για την αποκατάσταση της ροής του αίματος στο πάσχον άκρο.
Η επέμβαση πραγματοποιείται συνήθως υπό γενική αναισθησία, αλλά μπορεί να γίνει και υπό επισκληρίδιο αναισθησία. Αυτό γίνεται με τη σύνδεση μιας υγιούς αρτηρίας με την κατεστραμμένη, δημιουργώντας μια νέα διαδρομή για τη ροή του αίματος γύρω από την απόφραξη. Για να είναι επιτυχής, το τμήμα της αρτηρίας που θα συνδεθεί με το μόσχευμα πρέπει να έχει καλή ροή αίματος και επαρκή διάμετρο για την αναστόμωση (σύνδεση μεταξύ τους). Επιπλέον, το άλλο άκρο του μοσχεύματος πρέπει να τοποθετηθεί σε ένα αρτηριακό δίκτυο που δεν έχει βλάβες και στενώσεις.
Για τα μοσχεύματα που τοποθετούνται στις περιφερικές αρτηρίες, υπάρχει περιορισμένο χρονικό διάστημα για το οποίο μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Ο αγγειοχειρουργός πρέπει να επιλέξει τον κατάλληλο χρόνο για την τοποθέτηση ενός τέτοιου μοσχεύματος αφού εξετάσει τον ασθενή και λάβει το ιστορικό του. Η διάρκεια ζωής ενός τέτοιου μοσχεύματος εξαρτάται εν μέρει από τη συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνεται μετά τη χειρουργική επέμβαση και από την αυστηρή τήρηση των ιατρικών οδηγιών του ασθενούς όσον αφορά την υγεία του.
Αγγειοπλαστική με stent
Η αγγειοπλαστική με μπαλόνι ή stent ή και τα δύο είναι μια σχετικά νέα μέθοδος αντιμετώπισης της ισχαιμίας των άκρων. Έχει εφαρμοστεί με μεγάλη επιτυχία στις κεντρικές αρτηρίες όπως είναι η αορτή και οι λαγώνιες αρτηρίες, αλλά με φτωχά αποτελέσματα στις περιφερικές αρτηρίες των άκρων. Η αγγειοπλαστική με μπαλόνι ή stent είναι η μέθοδος εκλογής σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί στο παρελθόν σε αρτηριακή παράκαμψη των άκρων και σε βαριά πάσχοντες ασθενείς που αδυνατούν να υποβληθούν σε αρτηριακή παράκαμψη (by pass) λόγω αδυναμίας λήψης νάρκωσης ή περιοχικής αναισθησίας.
Η τοποθέτηση στεντ στις λαγόνιες αρτηρίες έχει πολύ καλά αποτελέσματα, με εξαιρετική βατότητα και χαμηλά ποσοστά επαναστένωσης με την πάροδο του χρόνου.
Και οι δύο παραπάνω μέθοδοι αντιμετώπισης της περιφερικής αρτηριακής νόσου απαιτούν υψηλό βαθμό εξειδίκευσης και μεγάλη εμπειρία από τον αγγειοχειρουργό.
Εμβολεκτομή
Όταν ένας θρόμβος σχηματίζεται μέσα σε μια αρτηρία που έχει προσβληθεί από αθηρωματική πλάκα ή όταν ένας θρόμβος αποκολλάται από την καρδιά λόγω αρρυθμίας και εμβολίζει μια αρτηρία των άκρων, τότε έχουμε την εκδήλωση οξείας ισχαιμίας του άκρου, με έντονο πόνο, μούδιασμα και αδυναμία στάσης και βάδισης. Η κατάσταση αυτή είναι επείγουσα και η χειρουργική επέμβαση πρέπει να γίνει εντός 6-12 ωρών για να αποφευχθούν μόνιμες βλάβες.
Σε περιπτώσεις αρτηριακής εμβολής, η εμβολεκτομή είναι η μόνη λύση. Η διαδικασία πραγματοποιείται υπό τοπική αναισθησία και με καθετήρες που εισάγονται στις αρτηρίες. Ανάλογα με την έκταση της βλάβης που έχει προκληθεί στο αγγείο ή τον χρόνο που έχει παρέλθει από την αρτηριακή εμβολή, είναι μερικές φορές δυνατό να πραγματοποιηθεί και άλλη επέμβαση, όπως η αρτηριακή παράκαμψη (by pass) ή διάνοιξη της αρτηρίας με stent.
Εάν μια αρτηριακή εμβολή παραμεληθεί και δεν αντιμετωπιστεί αμέσως, μπορεί να οδηγήσει σε ακρωτηριασμό του άκρου ή ακόμη και σε θάνατο.
Ο ιατρός κατόπιν ραντεβού βρίσκεται στα ιατρεία του: Ιατρείο Αθήνας – Ιατρείο Ρόδος – Ιατρείο Λαμίας – Ιατρείο Λάρισας
Ο ιατρός χειρουργεί στο Νοσοκομείο Metropolitan Αθήνας, στην Λαμία και στην Λάρισα χειρουργεί στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας και στο νησί της Ρόδου στο EUROMEDICA Ρόδου.
Αγγειολόγος αγγειοχειρουργός Αθήνα – Αγγειολόγος αγγειοχειρουργός Ρόδο – Αγγειολόγος Αγγειοχειρουργός Λαμία – Αγγειολόγος αγγειοχειρουργός Λάρισα
